İslam tarihinin en acıklı olayı nedir?” diye bir soru yöneltilse, genellikle “KERBELA OLAYI” denir. Nedir bu Kerbela Olayı veya Kerbela Savaşı ya da Kerbela katliamı, 10 Ekim 680'de, bugünkü Irak sınırları içindeki Kerbela şehrinde, Hz. Muhammed’in torunu HÜSEYİN BİN ALİ'ye bağlı küçük bir birlik ile Emevi halifesi I. Yezid'in ordusu arasında cereyan etmiştir. Hüseyin ve kafilesindeki herkes öldürülmüştür. Kerbela’da Peygamber torunu Hz. Hüseyin ile birlikte ehli beytten 72 Müslüman, Emevi Halifesi Yezid’in ordusu tarafından katledilmiştir. Ancak bu olaydan daha önemli bir katliam daha var pek anlatılmayan: “HARRE OLAYI”
HARRE OLAYI “Harre Muharebesi veya Harre Olayı 683 yılında Emevi kuvvetleri ile Medineliler arasında meydana gelen savaş. Emevîlerin zaferi ile sonuçlanmıştır. Emevîlerin zaferi. Sahabelerden 80 veya 300 kişi, hafızlardan 700 kişi ölmüştür.”
Şura (seçim) ile belirlenmesi gereken halife Muaviyenin kendinden sonra oğlu Yezidi tahta geçirmesiyle saltanata dönüştü. 680 yılında meydana gelen Kerbela olayından sonra Emevi halifesi Yezid, zor kullanarak İslam dünyasını kendine biat ettirdi. Ancak Mekke ve Medine yani Hicaz bölgesinde sahabiler ve tabiinler, Yezid’in hüküm sürdüğü Şam’da İslam’a aykırı yaşayışı, içki ve eğlenceye düşkünlüğü ve halka yaptığı zulümden dolayı Yezid’in halifeliğini tanımadıklarını ilan etmişler ve Mekke’de Abdullah bin Zübeyr öncülüğünde Zübeyriler Emirliği kuruldu. Bu emirlik 10 yıl kadar sürecektir.
Yezid, Müslim bin Ukbe kumandasında 10 bin kişilik bir orduyu Medine üzerine gönderdi. Gönderilen orduda beş yüz kadar Bizans kökenli Rum da bulunuyordu. Bu askerlerin, üzerlerinde Hristiyan azizlerinin sembollerinin bulunduğu sancaklarda vardı. Bu durum Halife Yezid'in ne kadar delalet ve hıyanet içerisinde olduğunu gösteren bir durumdur.
Medineliler şehrin etrafındaki hendekleri daha da derinleştirerek hendeklerin arkasında bir savunma savaşına giriştiler fakat güçlü Emevi kuvvetleri karşısında fazla dayanamayarak direnişlerini sona erdirmişlerdi. 683 yılının Ağustos ayında HARRE denilen bir mevkide yapılan bu savaşta, öldürülenlerin sayısını 11700 veya 10700 olarak belirtilmiştir. Öldürülenler arasında 700 Kur’an hafızı ve Hz. Peygamberin 80 önde gelen sahabesi de bulunmaktadır. Ve artık o günden sonra Bedir’den geriye hiçbir sahabe kalmamıştır. Ancak yaşanan felaket bununla kalmadı.
Emevi ordusunun komutanı MÜSLİM BİN UKBE, Yezid'in talimatıyla, işgal ettikleri Medine'yi askerlerine üç gün boyunca herşeyi 'mübah' kıldı. Evlere zorla girildi, mallar ve eşyalar yağma edildi, kadınların ırzına geçildi, suçu olmayan insanlar öldürüldü. Hamilelerin karnı deşilir. Bazı sahaberin sakalı tek tek çekilerek işkence edildi. O gün 900'den fazla sahabe kızına tecavüz edildi ki, bu tecavüzler neticesinde birkaç gün arayla doğan çok sayıda bebeği Medineliler "HARRE ÇOCUKLARI" ismiyle andılar. Kadınların, kızların birçoğu ganimet olarak alındı. Bu olaydan sonra aileler kızlarını evlendireceklerinde bekaret konusunda garanti veremiyorlardı.
Harre komutanı Müslim, savaşın ertesi günü Medinelilerden tek tek "Yezid'in kulu ve kölesi" olarak halifeye biat sözü aldı. Önceki halifelere yaptıkları gibi "Allah'ın kitabı ve O'nun elçisinin sünneti üzere bağlılığımı Arz ederim" diyenler öldürüldü.
Müslim, Medinelilerin birer birer gelip Yezid'in kulu olduklarına, mallarını, canlarını, dilediği gibi tasarruf edebileceğine, dilerse onları satabileceğine dair yemin ettirdi. Binlerce insan Medine’de Yezid'e biat etti.
Bu gelişmelerden sonra denilir ki; Yezid, Bedir’de öldürülen müşriklerin intikamının alındığına dair şiir okudu.
Yezid Emevi ordusunu bu sefer Mekke üzerine gönderir. Fakat ordu komutanı Müslim bin Ukbe yolda hastalanır ve ölür. Kısa süre sonra Yezitte ölür(683) yerine Abdulmelik bin Mervan geçer (685), Ve Haccac komutanlığa getirilir. Bu Haccac, daha sonra yaptığı zulüm ve katliamlardan dolayı “zalim” olarak anılacaktır.(Haccac 200 bin Müslümanın ölümünden sorumlu tutulur)
HACCAC 20 bin kişilik Emevi ordusu ile Mekke’yi 7 ay boyunca kuşatır, aylarca mancınıkla şehre taş ve ateş atar. Atılan taşlarla Kâbe’nin büyük bölümü yıkılır ve yanar. Mekke halkı açlıkla kıvranır. Haccac, Müslümanları aşağılamak için Mekke’ye hayvan leşlerini mancınıkla attırır. Halk köpek leşlerini bile yer. Bulaşıcı hastalıklar yayılır. Mekke emiri Abdullah bin Zübeyr (kuranı toplayan 5 kişiden biridir) bu şekilde yaşamaktansa vuruşarak ölmeyi tercih eder ve çıkan çatışmada şehid olur.(692) Kafası kesilir, Şam’a gönderilir. Zalim Haccac, Mekke’de katliamlarına devam eder. Yıl 683 Peygamberimizden 60 yıl sonra yapılan katliamdır.
Harre Vak‘ası, Emevîler’in siyasî hayatları boyunca yaptıkları veliahtlık ihdası, Kerbelâ Vak‘ası ve Mekke kuşatması gibi büyük hatalardan biri olarak tarihe geçmiştir. Saîd b. Müseyyeb bir rivayetinde üç fitnenin ikincisi olarak Hz. Osman’ın şehit edilmesinden sonra Harre Vak‘ası’nı göstermekte ve bu savaş sonucunda HUDEYBİYE ashabından kimsenin kalmadığını söylemektedir.
Not: (HUDEYBİYE BARIŞ ANTLAŞMASI, Hudeybiye Köyü civarında Mekkeli Paganlar ile Medineli Müslümanlar arasında, 628 yılında imzalandı. Antlaşma Hudeybiye Köyü yakınında olduğundan bu isimle anılmıştır Hukuken Mekkelilerin İSLAM DEVLET ‘ini tanıdığı antlaşma olduğundan, Müslümanlar için tarihi öneme sahiptir.)
Adnan GÜLLÜ
Tarih Araştırmacısı
Kaynak: (Detaylı bilgi için bkz.TDV İ.A.cilt.16s246) Kur'an ile Diriliş
TDV İslâm Ansiklopedisi
