Her yıl Yılbaşı kutlamasından sonra hoş geldin Yeni Yıl, denir, söylenir ve yazılır. Süslenmiş harfler yeni olduğuna vurgu yapar.
İnsan yeni yıla giriyor, yıl akıp gidiyor. Tren ve otobüs gibi durakları da yok. Doğumla bebek trene binmiş oluyor ve yaşlı ölümle son durakta iniyor. Yani yıl zaman insana gelmiyor, insan zamanla gitmek zorunda.
Zaman kelimesi Türkçe’ye Arapçadan girmiştir. Olayların geçtiği, sürdüğü sınırsız süre. Zamanı açıklama böyle kısaca sözlük anlamı ifade etme oldukça zor.
Zamanı anlamak ve açıklamak için ilgi duyulmayan hiçbir bilim dalı yoktur. Her bilim dalı ve insanı kendine göre anlatmaya çalışmış.
Bilimin din adamların elinde olduğu zaman diliminde, Budizm gibi doğu dinlerinde tekerleğin hareketi ile anlatılıyor. Teker dönüyor, aynı yere tekrar geliyor. Bu arada mevsimler oluşuyor. Canlılar doğada kaybolmuyor, başka bir şekilde yeniden yaşamaya devam ediyor. Böylece sonsuzluğu anlatmaya gerek kalmıyor.
Hristiyan ve Musevi dinlerinde dönüşü olmayan tek yola benzetiliyor. Yerkürenin varoluşu, canlıların yaşama başlaması tek tanrılı dinlerde başlangıç noktası olarak kabul ediliyor.
Böylece tarih derslerini anlatma mümkün oluyor. Zaman şeridi çağlara bölünerek sonu olmayan çizgide açıklanıyor.
İsa peygamberin doğumu sıfır kabul edilerek, tarih çizelgesi Milat’tan önce ve sonra olarak okunması sağlandı.
Zaman elle tutulmayan, gözle görülmeyen bir kavram. Bu nedenle bilim insanları, resimle ve ölçüyle anlatmaya çalıştı.
En küçük zaman ölçüsü saniye ile başlıyor. Dakika, saati ölçme ihtiyacı saatin icadını sağlıyor.
Yerkürenin kendi etrafında dönmesiyle gün, güneş etrafında dönmesiyle mevsim ve yıl hesaplanıyor. Takvim birlikte yaşamda düzeni sağlıyor.
Çocuklar büyümek ister, bir an evvel yaş günü kutlamak ve hediye almak hoş bir duygudur. Bu durumda zaman yavaş geçer. Zamanı kısa veya uzun algılama duygusal oluyor.
Korona virüsle geçen iki yılı geride bıraktık, gelen yıla da pandeminin varyantlarıyla yaşamaya devam ediyoruz. Bu pandemi zaman diliminde 65 üstü yaşlılar ömrün su gibi geçtiğini fark ettiler. Zamanları az kalmıştı, en sabırsız olan bu nesil oldu. Kalan kısa zamanı torun ve çocuklarıyla yeni normal hayatta geçirmek istiyorlar.
Zamanın sona ermesi, yani insanın ömrünün sonuna gelmesi emeklileri korkutmuyor. Nasıl olacağı endişe yaratıyor.
Bu nesil için en kısa zaman, an bile kıymetli. Bekleme onlara zor geliyor.
Uzun ince yoldan giderken geride bırakılan esere göre, ölen bir insan uzun veya kısa süre hafızalarda manen yaşar.
Doğa biliminde mevsimler zamanın hep güncel olduğunu hatırlatıyor. Saate bakmadan hiçbir etkinlik yapılamıyor.
Çağımızda internet nedeniyle yaşam çok hızlandı. Bilgilere ulaşmak kolay, ama doğru bilgiyi seçmek çok zorlaştı.
Dil Bilgisi dersinde işin, hareketin içinde geçtiği süreyi belirtmek için zaman dilimi ile anlatmak mümkündür. Geçen zaman, şimdiki zamanı ve daha sonra gelecek zamanı izah ediyor. Zaman dilimlerine bölünmeden bir hikâyeyi anlatmak mümkün değildir.
Müzik dersinde ölçü birimleri olmasa orkestrada uyum sağlanamaz.
Belli bir saat verilmese insanların toplanması, etkinliklerin organize edilmesi zorlaşır.
Saat icat edilmeden önce ezanla ve çan çalınarak dua saatleri bildiriliyordu. Bugün gelenek olarak devam ediyor. Ses kirliliği yapılmaz, fazla kuvvetli açılmazsa kulağa hoş gelir.
Ölüm, ayrılık ve hastalık durumlarında zaman ilaç gibi gelir. Bazı acılar zaman geçtikçe azalır. Travma sonrası tedavi görülmezse, ileride birikmiş olarak ortaya çıkar. Ortaya çıkana kadar şahıs, bilinç altında neden üzüldüğünü, neden korktuğunu veya neden kötü rüyalar gördüğünü açıklayamaz.
Toplum olarak da travma yaşanır. Savaş sonu ülkesini kaybeden veya savaşta yurdu harabe olan toplumlar uluslararası destek görmezse, ileriye sağlıkla gidemez.
Zamanla insanlık değerleri sosyal, kültürel, yönlerden değişime uğrar. Bu durumda zamana uymayan halk grupları yaşamını devam ettiremez. Zaman insana uyamaz, o halde insan zamana uymak zorundadır.
Anneleri, gazetecileri ve diğer önemli olay, insan ve canlıları yalnız belirli günlerde değil, yıl içinde zaman zaman anmalı. Birbirini seven insanlar duygularını söylemeden bu dünyadan gitmemeli. Zaman aşılırsa kimseye faydası olmaz.
Geçen yıldan alınan dersler, gelen yıla aktarılacak. Tıpta ve teknolojide ilerleme devam edecek.
Sevgili okuyucularım; buraya kadar ilgi ve sabırla okudunuz. Bildiğiniz konuyu özetledim. Pandemi okullarda sağlıklı ders vermeyi zorlaştırdı. Lütfen çevrenizdeki çocuk, torun ve öğrencilerle zaman kavramını konuşunuz. Zira zamanı iyi değerlendirmek bütün bir insan ömrü için geçerlidir.
Hoşça kalın!