NİETZSC­HE BİLME­CESİ

Öğü­tü­yor hiç dur­ma­dan bey­ni­ni
Ye­ni­den ya­rat­mak için ken­di­ni…
Hep üst üste ko­yu­yor taş­la­rı
“Son­suz ye­ni­li­ğin öğ­ret­me­ni”
Ve aynen de­di­ği gibi:
“De­ri­si­ni de­ğiş­tir­me­yen yı­lan­lar öl­me­ye mah­kûm­dur.
Bu durum fi­kir­le­ri­ni de­ğiş­tir­me­yen zi­hin­ler için de ge­çer­li­dir”
***
Ale­vim diyor…
Dur­ma­dan alev­len­di­ri­yor,
He­rak­le­itos’un ate­şi­ni
Ve devam edi­yor…
“Evet, bi­li­yo­rum ne­re­den gel­di­ği­mi,
Daim aç alev­ler gibi
Ya­nı­yo­rum ve bi­ti­ri­yo­rum ken­di­mi,
Işık olu­yor do­kun­du­ğum her şey,
Kö­mür­le­şi­yor bütün bı­rak­tık­la­rım ge­ri­de
Ale­vim ben el­bet­te…”
***
Öl­dü­rü­yor tan­rı­yı
Papaz oku­lu­nun öğ­ren­ci­si
İnsa­noğ­lu­nun büyük şan­sız­lı­ğı­nı
Be­de­ni aşa­ğı­la­yan, ya­şa­ma düş­man Hı­ris­ti­yan­lı­ğı­nı da…
Ve şöyle diyor…
“Benim içim­de din oluş­tur­ma­ya yö­ne­lik hiç­bir şey yok.
Din ayak­ta­kı­mı­nın işi­dir.”
Ve din­dar kız kar­de­şi­ne,
Din­den çık­tı­ğı­nı ya­zı­yor bir mek­tu­bun­da;
“Sonuç ola­rak in­san­la­rın yolu ikiye ay­rı­lır.
Huzur ve zevk diye di­di­nip dur­mak is­ti­yor­san inan,
Ger­çe­ğin tut­ku­nu olmak is­ti­yor­san sor­gu­la”
***
Ka­çı­yor sü­rü­den…
Zer­düşt ola­rak dağ­la­ra
Efes­li­ler as­sın­lar ken­di­le­ri­ni
Ço­cuk­la­ra bı­ra­ka­rak kent­le­ri­ni
Di­ye­rek dağ ba­şın­da ölen He­rak­le­itos gibi…
İnsan, aşıl­ma­sı ge­re­ken
Sa­de­ce bir köp­rü­dür ona göre
Üst insan he­de­fi­ne doğru…
Sürü insan, özgür insan
Ve in­san­lı­ğın amacı üst insan
***
Antik çağın gi­zem­li de­li­si He­rak­le­itos gibi…
Ni­etzsc­he’nin frag­man­la­rı­nı da çö­ze­bil­mek bir bil­me­ce gibi…
Aynen Na­zi­le­rin onu yan­lış an­la­dık­la­rı gibi…
Üst in­sa­nı Alman san­ma­la­rı gibi…
Oysa; Ni­etzsc­he’ye göre:
Go­et­he saygı duy­du­ğu son Alman’dır.
***
Sürü insan, özgür insan ve üst insan
Ni­etzsc­he; Ge­le­nek­sel de­ğer­le­ri ve din­le­ri sor­gu­la­ma­dan kabul eden bi­re­yi sürü insan, ge­le­nek­sel de­ğer­ler­den kur­tu­la­rak sor­gu­la­ma­ya baş­la­yan in­sa­nı özgür insan ve sürü psi­ko­lo­ji­sin­den kur­tu­la­rak de­ğer­le­ri­ni ye­ni­den inşa eden bi­re­yi de üst insan ola­rak gör­mek­te­dir.
***
En iyisi onu biraz da frag­man­la­rın­dan ta­nı­ya­lım ve üze­rin­de dü­şü­ne­lim.
*Benim tut­kum, baş­ka­sı­nın bir ki­tap­la söy­le­di­ği­ni on cüm­le­de söy­le­mek­tir.
* İnsan, en zalim hay­van­dır.
* Az bilen ve az dü­şü­nen çok ko­nu­şur.
* Beni öl­dür­me­yen beni güçlü kılar.
* Ken­di­ne yar­dım et. Böy­le­ce her­kes sana yar­dım eder.(Se­ma­vi din­le­rin yar­dım se­ver­li­ği)
* Erkek, ka­dı­nı ya­rat­mış neden acaba? O zaman ka­dı­nın tan­rı­sı erkek, er­ke­ğin tan­rı­sı kadın…
* Ne az şey ge­re­ki­yor mut­lu­luk için! “Mü­zik­siz bir ya­nıl­gı olur­du yaşam.”Al­man­lar tan­rı­nın bazen şarkı söy­le­di­ği­ni dü­şü­nü­yor.
* Barış za­ma­nın­da sa­vaş­çı insan ken­di­ne sal­dı­rır.
*İnti­kam­da ve aşkta kadın, er­kek­ten daha bar­bar­dır.
* İsa Ya­hu­di­le­re dedi ki:”Yasa kö­le­ler için­dir”-se­vin tan­rı­yı- oğlu ola­rak benim onu sev­di­ğim gibi ! Biz tanrı’nın oğul­la­rı­na nasıl bir ahlak dersi ama!
* Övgü, yar­gı­dan çok daha can sı­kı­cı­dır.
* Bana yalan söy­le­men değil, artık sana inan­ma­mam sar­sı­yor beni.
…
Kay­nak­lar: Ala­ca­ka­ran­lık, İyinin kö­tü­nün öte­sin­de, Mo­dern Fel­se­fe 2 A.Ü. Ya­yın­la­rı, Böyle Bu­yur­du Zer­düşt,