Arapçadan Türkçemize giren Cumhuriyet kelimesi : “Halkın, egemenliği elinde tuttuğu ve belli süreler için seçtiği milletvekilleri aracılığıyla kullandığı bir devlet biçimi.” olarak tanımlanır.
Cumhuriyet aynı zamanda bir demokrasi biçimidir. Demokrasiyle yönetilen her ülkede devlet biçimi olarak Cumhuriyetin geçerli olduğu söylenemez. Örneğin İngiltere krallıkla idare edilir. Buna rağmen İngiltere demokrasinin beşiği olarak bilinir.
Türkiye’de ise padişahlıkla idare edilen Osmanlı İmparatorluğunun yıkılmasından sonra 1923 yılında Atatürk tarafından Cumhuriyet kurulmuştur. Çünkü insan onuruna en çok yaraşan, egemenliği hiçbir şart tanımadan millete veren, ülkenin yönetiminde doğrudan doğruya halkı söz sahibi yapan idare şekli Cumhuriyet idaresidir.
Tarih boyunca mutlakıyetle idare edilen Türklerde kurultayların ve danışma meclislerinin olması Cumhuriyete yakın bir idare şekli sayılabilir. Eski Türklerde fermanlar Hakan ve Hatunun emri gereğince diye yazılırdı, aksi takdirde o ferman hükümleri halk tarafından yerine getirilmezdi.
Cumhuriyetin kurucusu Atatürk, Cumhuriyeti Türk Milletinin onuruna en uygun yönetim biçimi olarak görmüş ve değerlendirmiştir. Çünkü Cumhuriyet halkın halk tarafından yönetilmesidir. Bu yönetimde egemenlik kayıtsız, şartsız milletindir.
Birinci Dünya Savaşına giren Osmanlı İmparatorluğu savaş sonrasında toprakları işgal edilmiş, arkasından İstiklal Savaşına girmiş, zaferle sonuçlanan bu savaşın arkasından Türk Milletine layık en uygun idare şekli olan Cumhuriyet kurulmuştu. Binbir meşakkatle kurulan bu Cumhuriyeti yaşatmak top yekûn Türk Milletinin görevi olmalıdır. Hepimiz Cumhuriyeti yaşatmak için var gücümüzle çalışmalıyız. Aksi takdirde Devlet Yönetimi bazı karanlık güçlerin eline geçebilir. Demokratik, laik Cumhuriyet ilkelerine bağlı kalarak Türkiye’mizi çağlar üzerinden sıçratıp çağdaş uygarlık düzeyine çıkartmamız gerekir.
Satırlarımızı Atatürk’ün 15 Ekim 1925 yılında söylediği şu güzel sözle sonlandıralım.
“ Cumhuriyet fazilet ve ahlaka müstenit bir idaredir. Cumhuriyet fazilettir. Sultanlık korku ve tehdide müstenit bir idaredir. Cumhuriyet idaresi faziletli ve namuskar insanlar yetiştirir, sultanlık korkuya, tehdide müstenit olduğu için, korkak, zelil, tembel, rezil insanlar yetiştirir."
-------------------------- ŞİİR KÖŞESİ-------------------
YAŞASIN CUMHURİYET
Şehit kanları ile kurulmuştur bu Devlet
Seksen dört milyon yürek senin emrinde elbet
Sayende sahip oldu demokrasiyi millet
Var oldukça dünyamız yaşasın Cumhuriyet.
Bütün Anadolu’da dolaştık dağı, taşı
Senin için verildi ölüm kalım savaşı
Cepheye koşanların yirmi değildi yaşı
Var oldukça dünyamız yaşasın Cumhuriyet.
Bu verimli topraklar ne nimetler sunacak
Bölünüp dağılmazsak yere inmez bu sancak
Özgürlüğü korumak seninle mümkün ancak
Var oldukça dünyamız yaşasın Cumhuriyet.
Kötü bir rejim olsan çağlar boyu kalmazdın
Ulu Önder Atatürk olmasaydı olmazdın
Milletimin kalbine ebediyen dolmazdın
Var oldukça dünyamız yaşasın Cumhuriyet.
Hayat hakkı verelim bütün canlı varlığa
Çalışıp çabalayıp düşmeyelim darlığa
Seninle ulaşırız biz çağdaş uygarlığa
Var oldukça dünyamız yaşasın Cumhuriyet.
Egemenlik hakkını padişahlıktan söktük
İşgal eden düşmanın tepelerine çöktük
Biz seni kurmak için kan akıttık, ter döktük
Var oldukça dünyamız yaşasın Cumhuriyet.
Atatürk’ün önceden ileri görmesidir
Milletin muradına sonunda ermesidir
Halkın kendisi için kararlar vermesidir
Var oldukça dünyamız yaşasın Cumhuriyet.
Tuzak kurup düşmanlar yapsa da bize hile
Altaylardan Tuna’ya milletim geldi dile
Eşit hakka kavuştu yurttaşlar senin ile
Var oldukça dünyamız yaşasın Cumhuriyet.
Dünya coğrafyasında tam yerini buldun sen
Tüm Ulusun kalbine hakkın ile doldun sen
Türk milli varlığının çimentosu oldun sen
Var oldukça dünyamız yaşasın Cumhuriyet.
Senin için bizleriz düşmanı yere seren
Bilim adamlarından olmadı seni yeren
En ideal rejimsin insana değer veren
Var oldukça dünyamız yaşasın Cumhuriyet.
Şükrü ÖKSÜZ
------------------------------------------------------------
GUMALAR YAYLASI
Gumalar yaylası bizim yaylamız
Uçun ey turnalar çöl ovasına
Gitmeyin uzağa vururlar sizi
Konmayın sakın ha el ovasına.
Zulüm dağlarında çiçekler açar
Gurbete gidenler kalıyor naçar
Eğlen İnönü’nde bu kış da geçer
Kanmayın alemin al ovasına.
Beygir kayasından süzülüp uçun
Guzeren yolundan eğlenip geçin
Soğuk sularından kanarak için
Yörük düşürünce çul ovasına.
Haşhaşlar göversin bir ovamızda
Morunan beyazı gör ovamızda
Nice sevdalılar var ovamızda
Türkmen Türkü söyler bil ovasına.
Çiçektepe olsun tünek yeriniz
Dedelere adak sunsun yarınız
Genç Aşığa haber verin biriniz
Bahar geldi düştü gül ovasına.
Savaş SARIKAYA AYDIN
---------------------------------------------
ŞANLI BAYRAĞIM
Süzül göklerde ey şanlı Bayrağım
Gönüllerde pürsün pür kalacaksın
Büzülmek yok asla şanlı Bayrağım
Dalgalan sen hürsün hür kalacaksın.
Hürriyet istikbăl båki bir dava
Varlığına ederiz şükür ve dua
Ay yıldızın la bir dehasın deha
Hikmetine sırsın sır kalacaksın.
Düşmana geçitler vermeden bayır
Ufkuna karanlık vurmadan buyur
Șafkınla bu sevdan durmadan büyür
Damarlarda kansın kan kalacaksın.
Ararız gölgeni inen iz lerde
Sevdan sözde değil inan öz lerde
Nursun nur bilesin her an göz lerde
Yüreklerde cansın can kalacaksın.
Ey sen bulutlara sinme yalpalan
Yükseklerden asla inme çalkalan
Bayrağım șeref ve şanla dalgalan
Gönüllerde hansın han kalacaksın.
Sırma yaldızlar la bezenmiş yărim
Neden ufuklarda cemăl in yarım
İstediğin tek şey zaferse yarın
Ufuklarda tansın tan kalacaksın.
Şefkatiyle sensin ışıklar saçan
Her şafak ansızın bağrını açan
Aslanoğlu der ki dalgalan ey can
Tarihi me ansın an kalacaksın.
Çetin ASLAN – AYDIN